تاریخ رصد	یکشنبه 11 اردیبهشت 1401	چهارشنبه22 اردیبهشت1400
نام ماه قمری	شوال 1443	شوال 1442
مکث ماه	00:39:14	00:39:10
ارتفاع ماه در لحظه ی  غروب خورشید	06:40:50	06:26:34
جدایی زاویه ای بین مرکز ماه و مرکز خورشید	08:00:38	08:26:10
فاز ماه	0.60	0.65
ضخامت قسمت میانی ماه	0.15	0.16
سن ماه	00:18:47	00:20:24
اختلاف سمت بین ماه و خورشید	-02:43:07	-04:00:10
فاصله ی ماه تا زمین	395854	406335

شکل زیر را هم ملاحظه نمایید :

 بر اساس جدول بالا سن ماه در هلال شوال امسال دو ساعت کمتر و فاز آن هم 5 صدم درصد کمتر است از جهتی ، ماه 10481 کیلومتر نزدیکتر از هلال سال گذشته به زمین است نکته قابل توجه دیگر ، طول کمان هر دو هلال است که در هلال سال گذشته برابر با 71 درجه و در هلال شوال امسال برابر با 61 درجه می باشد ، گر چه این اختلاف ها جزئی است اما می توان در یک قضاوت کلی ، هلال امسال را از بسیاری جهات ، شبیه هلال شوال سال گذشته قلمداد نمود و از روش و تجربه ی  رصد هلال سال گذشته در هلال امسال ، بهره جست .

بیان یک تجربه :

برای رصد هلال شوال در سال گذشته ، اکثر مناطق کشور دارای ابر و غبار بود وما  مجبور شدیم بیش از 700 کیلومتر تغییر موقعیت دهیم  تا از ابر و غبار حاکم در اکثر مناطق کشور بگریزیم از اصفهان به استان یزد و سپس شیراز و نهایتاً در منطقه ی فراشبند در مرز استان بوشهر و فارس مستقر شدیم  . با این حال در منطقه فراشبند  در لحظه ی غروب خورشید در افق غربی ، یک درجه غبار نسبتاً غلیظ وجود داشت و بالاتر از آن هم مقداری غبار رقیق بود .

در رصد سال گذشته دو دستگاه تلسکوپ در اختیار داشتیم :

1-تلسکوپ 120 آپوکروماتیک اسکای واچر که وظیفه ی عکاسی از هلال را بر عهده داشت .

2- تلسکوپ دابسونی 10 اینچ که با دقت بالا بصورت سمت -ارتفاعی مدرج شده و بارها مورد آزمایش و خطاگیری قرار گرفته بود .

 

 در این رصد ، در هر دو تلسکوپ سیاره ی عطارد که در افق غربی و بالاتر از ماه قرار داشت در ابتدا در مرکز میدان دید قرار گرفت ، اما هلال ماه در تصاویر تهیه شده توسط تلسکوپ اول  ، آشکارا قابل مشاهده بود اما در تلسکوپ ده اینچ ، علی رغم اینکه رصدگران باتجربه ، از پشت چشمی ، به جستجوی هلال می پرداختند اما تنها یکی از رصدگران و آن هم به سختی توانست آن را لحظاتی مشاهده کند .

  بنـابراین :

 عکاسی از هلال و سپس تلاش برای رویت هلال با چشم مسلح

 را به همه ی رصدگران عزیز توصیه می کنم .

 

نکتـــه های کاربردی :

 

الف:  نکته ی مهمی که باید عرض کنم ، حضور سیاره ی عطارد در افق غربی در روز رصد است ، در لحظه ی غروب خورشید ، سمت جغرافیایی سیاره ی عطارد با ارتفاع حدود 19 درجه  با سمت جغرافیایی ماه با ارتفاع حدود 7 درجه تقریباً برابر است و این مسئــله می تواند کمک شایانی را به رصدگران محترم نماید .

 

 

در جدول زیر سمت جغرافیایی سیاره عطارد و ماه را در هر پنج دقیقه از لحظه ی غروب خورشید مورد بررسی قرار می دهیم :

 

 

 

ب:  نکته ی دیگر اینکه سمت جغرافیایی خورشید در لحظه ی غروب برابر با 288:45 درجه است در ساعت 20:00 ماه با ارتفاع 3 درجه و 35 دقیقه قوسی ، دقیقاً در همین سمت جغرافیایی خواهد بود ، بنابراین کافی است تلسکوپ و یا دوربین دوچشمی خود را بر روی محل غروب خورشید قرار دهید و در ساعت 20:00 به اندازه ی سه و نیم درجه بالاتر از این محل به جستجوی هلال بپردازید .

ج:  بر اســاس شکل بالا ،وجود سیاره ی عطــارد ، خوشــه ی پروین و دنبـــاله دار panstarrs c/2021 o3 که در امتداد هم قرار دارند ، جذابیت این رصــد را چند برابر می کند . البته در شب دوم ماه شوال ،  مقارنه ی هلال زیبای ماه و سیاره ی عطارد و کمی آن طرف تر خوشه ی پروین و دنباله دار پن استارز (با قدر ظاهری حدود 6+)صحنه ی کم نظیری را برای علاقمندان به آسمان شب ، رقم خواهد زد .

امید آن که رصدگران گرامی بتوانند با برنامه ریزی خوب و صحیح ، به نتایج ارزشمندی در این رصد دست یابند .

نتیجه گیری :

بنابر آنچه ذکر شد ، ان شاء الله در صورت مساعد بودن آب و هوا ، گزارش های متعددی از رصد هلال شوال 1443 در غروب روز یکشنبه 11 اردیبهشت 1401 حاصل خواهد شد . ضمن اینکه توجه به این نکته لازم است که ما به عنوان رصدگر ، وظیفه ی رصد را بر عهده داریم و اعـــلام عید فطر به عنوان یک حکم و وطیفه ی حکومتی بر عهده ی دفتر مقام معظم رهبری است .

{"با آرزوی قبولی طاعات و عبادات شما"{

آسمانی باشید

مهدی رحیمی

@mahdi.rahimi815

20-01-1401